Iniciatiues
Revision des leis d'ordenacion territoriau
- Traspàs de competéncies.
Infrastructures viàries
- Desdoblament deth Tunèl de Vielha.
- Melhora deth tram Areny-Pont de Suert.
- Melhora dera C-142 Vielha-Esterri.
- Plan estrategic de comunicacions transpirenenques.
Politica territoriau
- Plan entà esvitar eth despoblament des pòbles.
Educacion
- Bastiment deth nau collègi de Vielha.
- Discriminacion positiua des estudiants dera Val e deth Pirenèu (bèques, ajudes,
eca.). - Fomentar eth mantienement des escòles ruraus
- Crear un hilat de supòrt as docents.
- Adequar er ensenhament as .naues demanes deth mercat.
- Apropar eth mercat laborau damb es centres de .fbrmacion.
- Possar eth hilat d'escòles entara mainadèra de 0 a 3 ans.
Sanitat
- Crear un ens damb personalitat juridica pròpia que gestione es recorsi sanitaris
(Departament de Sanitat + ajuntarnents + sindicats + entitats empresariaus + professionaus
sanitaris + usatgèrs). - Implantar era reforma dera Atencion Primària -. Hilat d'atencion domiciliària.
- Arténher ua ofèrta igualitària e de qualitat entà toti, qu'acabe damb es listes
de demora. - Trabalhar entà sajar de completar quauques especialitats medicaus en espitau
Arnau de Vilanova (neurocirurgia cirurgia cardiovasculara, cirurgia pediatrica,
oncologia, alergologia, eca.). - Fomentar era promocion e proteccion dera salut.
Economia
- Creacion der Institut entara Promocion e Desvolopament deth Pírenèu.
- Prebotjar er equilibri entre sectors economics.
- Politica de supòrt entàs PYMIES
- Estudiar ajudes entà empresaris qu'installen es sues empreses en pòbles en vies
de despoblament. - Possar era arribada tara Val d'Aran dera comunicacion per cable (Localret) e
deth gas naturau (comunicacion damb França). - Possar era Denominacion d'Origina Aran coma mèrca de qualitat entath torisme
e artesania. - Adequar era ofèrta ara capacitat de carga des recorsi disponibles. (Era sostenibilitat
ei un compromís etic e un valor de futur.) - Diuersificar era ofèrta en tot profitar es recorsi infrautilizadi entà trincar
era estacionalitat. - Definir un modèu de creishement urbanistic adaptat ara capacitat deth miei.
Dotar es municipis d'ua normatiua adequada ath sòn entorn. - Possar eth reconeishement de naues activitats e mestièrs e establir un marc
administratiu adequat e formacion especifica. - Dotar es municipis toristics des recorsi de besonh entà adequar era infrastructura
que demane er aument sasoèr dera poblacion.
Recorsi naturaus
- Potenciar era gestion des espacis naturaus (parcs, resèrves naturaus, PEIN,
eca.). - Invertir entà arténher ua agricultura e ramaderia fòrtes (economicarnent deficitaris
més imprescindibles entath mantienement deth miei) - Politica de conservacion forestau ben entenuda
- Conservar es cabeçades des arrius e conquèsts fluviaus en tot auer en compde
es paramètres biologics. - Consensuar un plan idrologic damb critèris de solidaritat e corresponsabilitat.
- Demanar as idroelectriques qu'adèqüen es installacions existentes damb critèris
d'eficàcia e respècte ath miei ambient. - Amendrida deth consum de matèries prumères e d'energia
- Amendrida der us de substàncies toxiques
- Fomentar era arrernassada selectiua e reutilizacion o reciclatge de residus.
- Prebotjar cambis d'actitud individuaus e collectius ena conservacion deth miei
ambient.
Agricultura e bestiar
- Incrementar era dotacion des indemnizacions compensatònes de montanha (ICM),
tant era basica com era complementaria - Redefinir eth concèpte d'agricultor professionau enes zònes de montanha e desblocar
es ajudes entara incorporacion d'agricultors joeni - Definir ua politica rurau e agrària pròpia a partir d'un bon diagnostic, der
establiment de prioritats e de gestion eficienta des recorsi transferidi - Assolidar es estructures associatiues agràries e melhorar era sua capacitat
d'actuacion sus eth procès de transformacion e comercializacion des sòns productes. - Melhorar es condicions de vida deth mon rurau (melhores sociaus, assistenciaus,
educatiues, eca.).
Cultura
- Protegir era lengua é era cultura araneses e balhar supòrt a totes es manifestacions
culturaus nacionaus singulares, en tot respectar era diuersitat. - Melhorar eth finançament dera cultura damb ua accion conjunta e coordinada entre
eth Conselh, es ajuntaments e eth Govèrn dera Generalitat. - Enfortir eth hilat d'escòles de musica en collaboracion damb es ajuntaments.
- Acabar eth desvolopament deth hilat d'equipaments culturaus en Aran (musèus,
archius, bibliotèques, eca.). - Establir convènis de cooperacion damb es servicis culturaus de d'auti airaus
d'Occitània, Catalonha, Andòrra e Aragon entara difusion conjunta der auviatge culturau.